موروثیبودن شغل و حرفه و کاسبی در فرهنگ ایرانی تاریخچه دور و درازی دارد و تا مدتها این امر فرض محسوب میشده است که چوپانزاده چوپان باشد و حکیمزاده حکیم. حالا هم باوجود همه اتفاقات عجیبوغریب مدرن، بخشی از این تاریخچه فرهنگی همچنان با ما همراه است. در مشهد هم بیشتر نمونههای آن در بافت قدیم یافت میشود.
محمود قانعی یکی از همین نمونههاست؛ کسی که حرفه و مهارت امروزش در فروش لوازم بهداشتی ساختمان را از پدر به یادگار دارد. قانعی این روزها از شغل موروثیاش بازار خوبی ندارد، اما معتقد است این کار هم جذابیت و هم درآمد دارد.
«مرحوم پدرم علی، حدود 80سال قبل در این مغازه لوله، شیر آب، سنگهای روشویی، کاسه توالت و... میفروخت که امروز نام لوازم بهداشتی ساختمان را رویش گذاشتهاند. من هم ۳۰سال قبل که بیشتر پسرها میرفتند دم حجره و بردست پدرشان، شاگرد پدر شدم. سالهای زیادی هم شاگردی مرحوم پدرم را کردم. چون شغلی است که دستکم ۱۰سال طول میکشد تا چموخم آن دستت بیاید.»
قانعی اول حرفهایش از ۱۰سال آموزش سخن میگوید تا آب پاکی را بریزد روی دستمان و بگوید این کار زودبازده نیست: برای اینکارهشدن باید از ساختوساز ساختمان و اندازهها سردرآورد، تعمیرات وسایل بهداشتی ساختمان را آموخت، ابزار و جنس و نام کالاها را شناخت، لولهکشی بلد بود و... که یادگرفتن همه این موارد زمانبر است و صبر و علاقه میخواهد.
مغازهاش این روزها در دل محله بالاخیابان، مشتری کم دارد و معتقد است نگاه به این حرفه نسبت به گذشته تغییر کرده است: در قدیم در هر راستهبازاری اگر مغازهای تک بود، فروشش بالا میکشید، اما امروز اوضاع فرق کرده است. من الان بازار خوبی ندارم. چون مشتری لوازم بهداشتی ساختمان برای خریدش دنبال جایی است که کلونیمانند باشد، تا هم قیمت و جنس را در زمان خرید مقایسه کند و هم تفاوتها را ببیند.
مشتری لوازم بهداشتی ساختمان برای خریدش دنبال جایی است که کلونیمانند باشد، تا هم قیمت و جنس را در زمان خرید مقایسه کند و هم تفاوتها را ببیند
من در دریادل تک افتادهام و مشتریهایم بیشتر محلی هستند، اما کسی که در چهارراه ابوطالب مغازه دارد، چندینبرابر من درآمد دارد. چون آنجا با وجود دهها مغازه از یک نوع، بورس شده است.
«حرف اول این حرفه را مهارت و سرمایه میزند.» آقای قانعی این جمله را با تأکید بر زبان میآورد و میگوید: تا همین هفتهشتسال پیش با ۱۰میلیون تومان میشد کاسبی راه انداخت، اما الان همهچیز گران شده است و با قیمت دلار بالا و پایین میشود؛ حتی لوازم بهداشتی ساختمان که تولید داخلی است. با این وضعیت اگر کسی بخواهد اینکاره شود، باید دستکم ۲۰۰میلیون تومان سرمایه فقط برای خرید جنس داشته باشد.
آنطور که او میگوید، اگر جنست جور باشد و محل مغازهات خوب، این شغل مشتریدار است. برای درآمد بیشتر هم میتوان از فروش کاشی و سرامیک و روش فروش آنلاین بهره برد که مد این روزهاست.
کرونا حرفه لوازم بهداشتی ساختمان را هم بینصیب نگذاشته است. قانعی میگوید چون ساختوساز کاهش داشته، مشتریاش کم شده است. برای همین کسی که امروز وارد این کار میشود، باید بداند که دستکم 2سال اول مغازهداری خبری از درآمد نیست و همان حاشیه سود بیستدرصدی هم شاید نصیبش نشود.